Liever geen loonopslag dan ontslag voor Belgische KMO’s

Kmo’s gaan wel nog investeren in teamactiviteiten, opleidingen, in de werkplek, geschenken en meer flexibiliteit qua uren

27 december 2022

Om kosten te drukken verkiezen Belgische kmo’s (tot 250 werknemers) om geen loonopslag te geven bovenop de index (60%) en minder aan te werven (40%). De minst populaire maatregelen zijn het ontslaan van vast personeel (72%), loonverlaging (66%), het inzetten van buitenlandse arbeidskrachten of het sluiten van vestiging(en) (telkens 66% van de kmo’s). Welke financiële ruimte is er nog in 2023 om personeel te motiveren? De top vijf van HR-maatregelen zijn teambuildingactiviteiten (zoals receptie of lunch), opleidingen en herscholing, investeringen in de werkplek, flexibiliteit qua uren en cadeaus. Dit zijn de inzichten op basis van een bevraging bij 826 kmo-bedrijfsleiders en personeelsverantwoordelijken naar hun tewerkstellingsplannen van het eerste kwartaal van 2023.

Als kmo’s kosten moeten verlagen, gaat hun voorkeur uit naar:

Meest overwogen personeelsmaatregelen om de kosten te drukken:

Geen loonsopslag geven bovenop de index (60,2%)
Minder aanwerven (40,0%)
Andere besparingen personeelskosten (26,9%)
Minder flexibele krachten (25,3%)
Minder vervangingen (23,8%)
Tijdelijke werkloosheid (15,2%)

Minst populaire maatregelen om kosten te besparen:

vast personeel ontslaan (72,1%)
loonverslaging bespreken (individueel of met sociale partners) (65,9%)
buitenlandse arbeidskrachten inschakelen (66,3%)
vestiging(en) sluiten (66,0%)

Annelies Rottiers, kmo-adviseur van SD Worx: “Door de stijgende personeelskosten is loonopslag jammer genoeg enkel een reële piste voor een op de vijf (21,9%) kmo’s. Bij meer dan zes op de tien is loonopslag sowieso uitgesloten, maar toch verkiezen onze Belgische kmo’s dit boven het ontslaan van vast personeel, de discussie over loonverlaging of het moeten sluiten van vestigingen. Voor vier op de tien kmo’s is minder aanwerven ook een manier om kosten te drukken, net als het niet voorzien van vervanging bij pensioen of vertrek (23,8%) en het inzetten van minder flexibele krachten (25,3%). Bij organisaties die werken met arbeiders spelen deze effecten nog sterker: zij staan nog meer onder druk van stijgende kosten.”

Welke ruimte is er nog voor motiverend personeelsbeleid?

“Onze kmo’s hebben een duidelijke top drie aan maatregelen: teambuildingactiviteiten zoals een lunch of een receptie blijven een vaste waarde bij de helft van alle kmo’s (47,3%). Ook cadeaus blijken populair bij 43% van de kmo’s, net als het opleiden en herscholen van medewerkers (42%). Eén op vijf (19,6%) maakt er meteen werk van. Dat is ook het geval voor investeren in de werkplek: bijna 20% gaat hierop meer inzetten.” duidt Annelies Rottiers van SD Worx de resultaten. “Ook opvallend is dat de voltijdse vierdagenweek voor bijna acht op tien kmo’s niet van toepassing is, nu hij van kracht is. Toch is de meerderheid overtuigd van het belang van flexibel werken via glijdende uren of andere shifts: meer dan de helft van de kmo’s (55,6%) is van plan dit fenomeen te behouden of versterken.. Ongeveer één op zeven kmo’s (13,5%) zet nog meer in op andere verloningsystemen, zoals flexibel verlonen.”

Bron: SD Worx 2022

Over de studie

In de driemaandelijkse tewerkstellingsprognose van SD Worx zijn voor de 51ste keer een voor België representatief aantal kmo's bevraagd naar hun verwachtingen over tewerkstelling. Hieraan namen 826 bedrijven van 1 - 250 werknemers deel tussen 18 en 30 november. Het betreft een online bevraging van de kmo’s in België aan de hand van een representatieve steekproef waarbij het onderzoeksbureau CityD-WES de respondenten via e-mail aanspreekt. De studie wordt ieder kwartaal herhaald. Er wordt gewogen volgens regio en organisatiegrootte in functie van de populatie van kmo’s. De resultaten zijn representatief voor alle kmo’s in België. De weging is doorgaans kleiner dan 3. Voor de volledige steekproef bedraagt de foutenmarge 3.4% (betrouwbaarheidsinterval van 95%).