Sociale Verkiezingen 2024: de belangrijkste wijzigingen

Het is inmiddels al even bekend dat de volgende sociale verkiezingen waarbij werknemersvertegenwoordigers in de ondernemingsraden en de comités voor preventie en bescherming op het werk worden verkozen, zullen plaatsvinden van 13 tot en met 26 mei 2024.

Na goedkeuring van het wetsontwerp in de commissie sociale zaken en de goedkeuring in het Parlement is het momenteel enkel nog wachten op de publicatie in het Belgisch Staatsblad. Dit zal zeer binnenkort gebeuren.

In een eerdere communicatie berichtten we al dat er geen revolutionaire wijzigingen te verwachten waren. Dit blijkt evenzeer uit het aangenomen wetsvoorstel. Hierna belichten we zeer concreet de belangrijkste elementen van de nieuwe wet:

1.    De verkiezingsdatum: De sociale verkiezingen vinden plaats van 13 tot en met 26 mei 2024, met de eerste stap van de procedure, X-60, tussen 15 en 28 december 2023. Een simulatie van een geschikte kieskalender voor jouw onderneming kan je maken op link. 

2.    Stemrecht voor uitzendkrachten: Sinds de verkiezingen van 2020 mogen ook uitzendkrachten bij de gebruiker stemmen. Ze moesten hiervoor aan twee cumulatieve anciënniteitsvoorwaarden voldoen wat tot vele vragen en toepassingsmoeilijkheden leidde.

De voorwaarden waaraan uitzendkrachten dienen te voldoen worden dan ook sterk vereenvoudigd, overeenkomstig de vraag van de NAR.

Een uitzendkracht die minstens 32 arbeidsdagen presteert in de periode van 1 november 2023 tot 31 januari 2024, mag bij de gebruiker stemmen. De anciënniteit van 32 arbeidsdagen omvat zowel periodes van onderbroken als ononderbroken arbeid. Enkel daadwerkelijk gepresteerde arbeidsdagen worden in rekening genomen.

Bovendien preciseert de kiezerslijst voortaan ook dat het om een uitzendkracht gaat.

3.    Uitzendkrachten en GDPR: Er is nu een wettelijke basis voor het verwerken en verstrekken van persoonsgegevens van uitzendkrachten tijdens de verkiezingsprocedure. De werkgever kan in verschillende fasen van de procedure aan het uitzendkantoor bepaalde persoonsgegevens vragen.

In een eerste fase kan de werkgever alle informatie vragen voor de opmaak kiezerslijsten van dag X. Vervolgens kan in een tweede fase informatie bekomen worden voor de elektronische stemming (e-mailadres en rijksregisternummer) en tenslotte kan in een derde fase informatie voor de oproeping worden gevraagd aan de uitzendkantoren.

4.    Elektronische oproeping: Kiezers kunnen elektronisch opgeroepen worden op voorwaarde dat zij over een professioneel e-mailadres beschikken én de kiezer moet dit e-mailadres kunnen raadplegen “via een digitaal instrument dat hen door de werkgever wordt ter beschikking gesteld op hun gebruikelijke werkpost”.

Ook moeten de ondernemingsraad, het CPBW of de vakbondsafvaardiging bij gebrek aan ondernemingsraad of CPBW, ten laatste op dag X hiertoe hun unaniem akkoord geven.

De werkgever moet wel nog steeds het bewijs leveren van de alternatieve verzending van deze oproepingsbrief en ontvangst door de bestemmeling.

5.    Elektronisch stemmen: Elektronisch stemmen, kan sinds 2020 ook vanop de werkpost van de werknemer. Het hoeft dus niet in een stemlokaal te gebeuren. Uiteraard mits akkoord van de OR en het CPBW of de vakbondsafvaardiging bij gebrek aan OR en CPBW.

De wettekst wordt voor 2024 verduidelijkt, zodat zij technologie-neutraal is. Zo schrapt men de voorwaarde dat het moet gaan om een stemming “via een drager die aangesloten is op het beveiligde netwerk van de onderneming”, waarvan de draagwijdte zeer onduidelijk was. De wet vereist nu dat het systeem zelf in een versleutelde netwerkverbinding voorziet.

6.    Kandidatenlijsten: Naast de vermelding van mannelijk (M) en vrouwelijk (V), kan de kandidatenlijst nu ook gender X bevatten.

Voor meer informatie en begeleiding bij de sociale verkiezingen, zie www.socialeverkiezingen.be