1. Home>
  2. Nieuws & inspiratie>
  3. Verloning en loonkosten>
De loonnorm voor.webp

Een loonbeleid maken én de loonnorm respecteren: dit zijn de opties

De loonnorm bepaalt hoeveel je gemiddelde loonkosten op twee jaar tijd maximaal mogen stijgen. We kennen de marge voor 2025-2026 nog niet, maar het staat vast dat de ruimte voor je loonbeleid beperkt zal zijn. En dat in tijden waarin talent schaars is en verloning doorslaggevend is om bij een werkgever te blijven. Welke loonelementen vallen niet onder de loonnorm?

    De loonnorm: wat en waarom?

    Elke twee jaar onderhandelen de sociale partners in de Groep van Tien over een interprofessioneel akkoord (IPA) waarin de loonnorm wordt vastgelegd. Die bepaalt hoeveel de gemiddelde loonkosten gedurende twee jaar maximaal mogen stijgen. Het doel? Ervoor zorgen dat de concurrentiekracht en de werkgelegenheid in België op peil blijven. Dat is belangrijk in een klein land dat erg afhankelijk is van import en export. Normaal leggen de sociale partners de norm vast. Wanneer ze daar niet in slagen, ligt de bal in het kamp van de regering.

      1. Indexeringen en baremieke verhogingen

      De loonnorm heeft geen impact op de automatische loonindexering. Die mag je – of liever: moet je – gewoon toepassen. Ook baremieke loonsverhogingen zijn niet in strijd met de loonnorm, zelfs als die 0% bedraagt. Goed om te weten: administratieve interpretaties vullen de notie 'barema' ruim in. Een loonsverhoging op basis van een evaluatie, een merit-systeem, een promotie of individuele categorieverandering vallen allemaal te rijmen met de loonnorm.

        Wat als mijn gemiddelde loonkosten stijgen door extra personeel?

        Een loonnorm stuurt je aanwervingsbeleid niet. Je mag gerust extra personeel aanwerven. De stijging van de gemiddelde loonkosten wordt bekeken per werkgever. Een nieuwe werknemer heeft meestal geen grote impact op dat gemiddelde. Maar zelfs als die nieuwkomer significant meer zou verdienen, dan telt deze verhoging in loonmassa niet mee.

          2. Individuele loonsverhogingen

          De loonnorm zegt niets over individuele loonsverhogingen. Bedraagt de loonnorm bijvoorbeeld 0,4%, zoals voor 2021-2022, dan mag een van je werknemers meer dan 0,4% extra krijgen, zolang het gemiddelde niet stijgt.

            3. De loonbonus (cao 90)

            De niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen (of loonbonus cao 90) tellen niet mee voor de loonnorm. Daarmee beloon je je werknemers (allemaal) als ze een collectieve doelstelling behalen: een daling van het verzuim, minder arbeidsongevallen, een bepaald omzetdoel … Je moet wel een toetredingsakte of ondernemings-cao opstellen, waarin die criteria zijn opgenomen. 

            De loonbonus is begrensd op 4164 euro bruto (grensbedrag 2025) per werknemer. Je medewerker betaalt enkel een solidariteitsbijdrage van 13,07%, als werkgever betaal je een patronale bijdrage van 33%. Als je het grensbedrag respecteert, is er geen bedrijfsvoorheffing verschuldigd. De cao 90-bonus is bovendien aftrekbaar in de vennootschapsbelasting. 

              4. Winstpremie

              Ook de winstpremie is een niet-recurrente, collectieve bonus. Die is niet gekoppeld aan het behalen van een doelstelling, wel aan de winst van het boekjaar. Die winst keer je volledig of deels uit aan je werknemers. Het totaalbedrag mag niet hoger zijn dan 30% van de totale brutoloonmassa.

              Ook hier betaalt je werknemer een solidariteitsbijdrage van 13,07%. Hij betaalt ook nog 7% roerende voorheffing. Er is geen werkgeversbijdrage, maar je kunt het bedrag niet aftrekken van de vennootschapsbelasting.

              De formaliteiten zijn beperkt. Betaal je aan alle werknemers een identieke winstpremie, dan volstaat een melding tijdens de raad van bestuur. Betaal je volgens categorieën (bijv. anciënniteit of functie)? Dan neem je ze op in een ondernemingsovereenkomst (of een toetredingsakte voor ondernemingen zonder syndicale afvaardiging).

                5. De meerwaarde van een flexibel loonbeleid

                De loonnorm gaat over je gemiddelde loonkosten, niet over brutolonen. Zelfs een loonnorm van 0% (zoals in 2023-2024) laat ruimte voor een loonbeleid. Het Flex Income Plan™ (FIP) is een optie om je medewerkers meer autonomie te geven bij de samenstelling van hun loonpakket. Tegen dezelfde loonkosten, dus budgetneutraal voor de werkgever én conform de loonnorm. Met een Flex Income Plan scoor je bovendien bij je medewerkers: zij kunnen hun loonpakket beter afstemmen op hun persoonlijke voorkeuren.

                  Hulp nodig om je loonbeleid te optimaliseren?

                  Grijp deze kans om strategische keuzes te maken voor je loonaanpak.

                    Ga vandaag het gesprek aan over je loonbeleid
                    Gert Vermeir

                    Geert Vermeir

                    Juridisch Expert

                    Geert Vermeir werkt voor het juridisch kenniscentrum van SD Worx. Met zijn rechtendiploma op zak (KULeuven), begon hij te werken als Legal Advisor en later als Knowledge Manager bij Securex. Na een decennium bij Securex trad hij in april 2008 in dienst bij SD Worx als Senior Legal Advisor. Sinds juli 2014 werkt hij voor het juridisch kenniscentrum. Als expert op vlak van arbeidsrecht en sociale zekerheid deelt hij zijn kennis onder andere als trainer in sociaaljuridische opleidingen.